Folik Asit Eksikliği Neden Olur, Folik Asit Eksikliği Belirtileri, Folat Eksikliği

tarih:

Folik Asit Eksikliği


Folik Asit nedir?
 Hücre yapı taşlarının, kan hücrelerinin ve özellikle de sinir sistemi dokularının oluşum ve gelişimde önemli bir role sahip olan Folik asit, B vitaminler grubunda yer alıyor. Özellikle genetik şifremizin yapıtaşları olan DNA yapımında önemli bir görev üstlenen Folik Asit, sağlıklı yaşlanmak isteyenlerin de vazgeçilmezi. 

 İnsanlarda folik asit eksikliğinin başlıca nedenleri yetersiz beslenme olduğu biliniyor.Beslenmeye bağlı alyuvar sayılarının azalmasıyla meydana gelen anemilere folik asit eksikliğinin neden olduğu biliniyor.      Folik asit, kırmızı kan hücrelerinin üretiminde önemli rol oynuyor. Bu nedenle anemi tedavisinde de kullanılıyor.

 Suda çözünen B grubu vitaminleri yorgunluktan kalp yetmezliğine, cilt hastalıklarından depresyona kadar pek çok rahatsızlığa karşı sizi korur. B grubu vitaminlerinin bazıları tükettiğiniz pek çok gıda da bulunur. Ama bazıları daha çok et ürünlerinde vardır. B grubu vitaminlerinden folik asit ise çok sayıda besinde bulunur. Folik asidin en fazla olduğu besinler; yeşil yapraklı sebzeler (ıspanak, yonca, maydanoz, nane gibi), karaciğer, böbrek, yumurta, işlenmemiş tahıllar, ceviz, badem, fındık, fıstık, mercimek, mavi-yeşil alg (yosun), kuru fasulye ve tohumlu gıdalardır.

Folik asit eksikliği genellikle aldığımız besinlerde folik asidin bulunmaması veya vücudun istediği kadar etkin bir şekilde  emilimi yapılmamasına engel olan başka bir hastalığın bulunması meydana getirebilir. Böbreklerimiz yada karaciğerimizi ilgili bir hastalık nedeniyle sık sık tuvalete çıkması halinde folat kaybedebilirsiniz. Vücudunuzda normalden daha fazla folat ihtiyacı varsa bu ihtiyacı gerekli besinlerle karşılayabilirsiniz. Hamile kaldığımızda ya da kanser teşhisi konulduğunda bir kan bozukluğu veya vücudumuzda inflamasyon oluşmuşsa daha fazla folik asit ihtiyacı duyarsınız.


 Folik asit eksikliği kimlerde görülür

Folat eksikliği yada B12 vitamin yüksekliği genellikle 35 yaş üstü kişilerde görülür. Ancak günümüzdeki beslenme alışkanlıklarıyla birlikte folik asit eksikliğinin görülme sıklığı artıyor, genel olarak sürekli zararlı içki tüketenler, uyuşturucu bağımlıları, yaşlılar veya düşük sosyoekonomik düzeyde kişilerde görülüyor. Yanı sıra taze meyve sebze ve folik asit içeriği olmayan yada düşük seviyede olan gıdaların tüketilmesi, zayıflamak için uygulanan tek yönlü diyetler de folik asit eksikliğine sebep  olabiliyor.

Hamilelik süresince folik asit alımı nasıl olmalı
Folik asit kullanımı; hamileliğe karar verildiğinde 400 mcg, hamileliğin ilk üç ayında 400 mcg, 4-9. aylar arası 600mcg, emzirme sırasında 500 mcg şeklinde öneriliyor.

Alzheimer ve folik asit ilişkisi
Alzheimer hastalığı olan kişiler genellikle kanda folik asit seviyesinin çok düşük seviyede olduğu tespit edilmiştir. Genellikle 65 yaş üstü yapılan bir çalışmada folik asit vitamin B6 veB12 kullanan kişilerde Demans probleminin olmadığı tespit edilmiştir. Folik asit alımı, beyin gelişiminde alzheimer ve diğer sinir sistemi hastalıklarını korumada oldukça faydalı olduğu gözlenmiştir. Alzheimerden korunmak için folik asit zengin besinlerle beslenmeye özen göstermek ve folik asit seviyesini belli aralıklarla takip etmek gerekir.


Folik asit eksikliğinin nedenleri

Folat eksikliği aldığınız besinlerde folat bulunmaması veya vücudunuzun gerektiği kadar etkin bir biçimde folat emilimi yapmasına engel olan başka bir hastalık (düzensiz bağırsak hareketleri gibi) sebebiyle de meydana gelebilir. Böbreğiniz veya karaciğerinizle ilgili altta yatan bir hastalık nedeniyle çok sık tuvalete çıkmanız halinde de folat kaybedebilirsiniz. Vücudunuzun normalden fazla folat ihtiyacı varsa, bu ihtiyacı karşılamayabilir, zayıf düşebilirsiniz. Gebe kaldığınızda veya kanserseniz, bir kan bozukluğu ya da vücudunuzda inflamasyon varsa daha fazla folata ihtiyaç duyarsınız
 Folik asit eksikliği insanlarda anemi hastalığının belirtilerindendir. Her anemi türünün altında yatan nedenlere göre kendine özgü belirtileri mevcuttur. Fakat tüm anemi türlerine ilintili olan bazı belirtiler vardır. Bu belirtiler şöyledir;
  • Bitkinlik
  • Baygınlık
  • Düzensiz kalp atışı
  • Nefes darlığı
  • Baş ağrısı
  • İştah kaybı
  • Kulak çınlaması gibi belirtilerdir. 

Folik asit eksikliğine bağlı olarak ilave folik asit alımı B12 vitamini eksikliği yaşanmasına sebep olabilir. Bu sebeple ilave folik asit alımında doktor kontrolü şarttır. B12 eksikliği yaşanmaması için uygun bir diyet yapılabilir yeterli olmadığı görülürse, B12 vitamini eksikliği başka belirtilerde meydana getirebilir.
Bunlar cildinize sararmalar şeklinde kendini göstermektedir. 
  • Kırmızı ve ağrılı bir dil oluşması
  • Ağzda yaralar oluşur.
  • Dokunarak hissetme kaybı, azalma ya da değişim görülebilir. 
Folik asit alımıyla birlikte oluşan, B12 vitamini eksikliği dolayısıyla,
  • Yürüme bozukluğu 
  • Asabiyet 
  • Depresyon
  • Bulanık görüş görülebilen belirtiler arasındadır.
  • Folik asit eksikliğide genel annemi belirtilerinin yanı sıra kontrol edememe, depresyon ve duyu kaybına neden olabilir.

Folik asit eksikliği hangi sağlık sorunlarına sebep olur

Türkiye’de yapılan bir araştırmada doğumsal anomalilerin görülme sıklığı binde 3 olarak kayda geçiyor.  Daha önce anomalili çocuğu olan çiftlerin ikinci çocuklarında doğumsal anomalilerin görülme olasılığı %2-3 olarak belirtiliyor.
Gebelik öncesi ve sırasında folik asit kullanımı, oluşabilecek komplikasyonlara karşı koruyucu bir faktör olarak ortaya çıkıyor. B12 vitamini veya folat yetmezliği olgularının çoğu kolaylıkla tedavi edilebildiğinden, komplikasyonlar nispeten daha az görülür. Şiddetli olgularda, herhangi bir anemi türü kalp ve akciğerlerinizi etkileyebilecek ve gerektiği şekilde çalışmalarını engelleyecek komplikasyonlara neden olabilir.

B12 eksikliği veya folat eksikliği bazen kısırlık, gebe kalamama ya (geçici steriliteye) neden olabilir. Ancak bu kısırlık hali dikkat edildiğinde vitamin takviyeleri kullanılarak giderilebiliyor. Gebeyseniz, yeterli miktarda B12 veya folat almamanız halinde bebeğinizin sağlığına etki edebilir. Genelde bebeğin omurgasının gerektiği gibi oluşmaması gibi  doğumda görülen sağlık sorunları riski artar. Folat eksikliği bebeğinizin prematüre doğması gibi riskleri de artırabilir.


Folat eksikliği kalp hastalıkları (kardiyovasküler hastalıklar) veya sindirim sisteminin çalışmasını bağlayan bir hastalığa yakalanma riski doğurur. Çeşitli kanserlerin oluşumunda veya gelişiminde etken durum olarak folat eksikliğide sayılabiliyor
Folik asit eksikliğinde kullanılan tedavi yöntemleri nelerdir?

Folik asit eksikliği nedeni ile oluşan anemi hastalığı, 4 ay süreyle alınan folik asit tabletleri ile tedaviye başlanır. B12 vitamini yada folat eksikliğine bağlı anemi oluşmuş ise B12 vitamini ve Folat bakımından zengin gıdalar bolca almanıza dikkat etmeniz gerekir. B12 vitamini yüksek besinler süt ürünleri, güçlendirilmiş kahvaltılık gevrekler, soya ürünleri, yumurta gibi yiyecekler de vardır. Ayrıca lahana, kuşkonmaz, esmer pirinç, nohut, sebzelerden brokoli de oldukça yüksek folik asit içerir. Gebelik dönemi öncesinde kullanılan folik asit, oluşabilecek komplikasyonlar karşı koruyucu bir faktör olarak ortaya çıkmaktadır. B12 vitamini veya folat eksikliği olan kişilerde kolay yöntemlerle tedavi edilirken şiddetli olgularda herhangi bir annemin türü kalp ve akciğerin etkileyebilecek ve çalışmanızı engelleyecek komplikasyonlara neden olabilir. D vitamini eksikliği, kısırlık ve gebe kalamama gibi sonuçlar meydana gelebilir.
 

Folik asit yetmezliği kaynaklı anemiyi tedavi etmek üzere, doktorunuz genellikle dört ay süreli alınan folik asit tabletleri reçete eder. B12 vitami ni veya folat yetmezliğine bağlı aneminiz varsa, günlük beslenmenize B12 vitamini ve folat yönünden zengin gıdaların bolca tüketilmesi önemlidir. Zengin B12 vitamini kaynakları ve B12 eksikliğine dair geniş bilgi için ilgili makalemizi bu bağlantıdan okuyabilirsiniz


Folik Asit Ve Kanser
Folik asit eksikliğinin bazı kanserlerin oluşumuyla ilişkili olduğu ortaya çıkmıştır. Folik asit eksikliği tek başına bir kansere sebep olmamakla birlikte kanser hastalığının oluşmasınada yol açabileceği belirtilmiştir.
Kanseri yenmede folik asit etkisi
Folik asit, kolon kanseri, meme kanseri gibi çeşitli kanserlerden korunmak için yiyeceklerinde folik asit bakımından zengin diyet yapılması, düzenli beslenme bu çeşit kanser risklerini en aza indirmektedir.
Ayrıca en başta zararlı içeceklerin tüketimi kansere yakalanmanın önünü açıyor.Kanser hastalığının hızlı gelişmesini de tetikliyor. Genelde kanserle savaşta folik asit takiveye ediliyor.

    

Yorumlar

Yorum Gönder