HIZLI KİLO ALIYORSANIZ,OTURDUĞUNUZ YERDEN KALKAMIYORSANIZ CUSHİNG'e DİKKAT!

CUSHİNG SENDROMU NEDİR

Cushing sendromu vücutta normalden çok daha fazla kortizol hormonu üretimi gerçekleştiğinde ortaya çıkan bir hastalıktır.  Kortizol hormonu vücudun çeşitli hastalıklar  gibi strese girdiği durumlara yanıt vermesini sağlar. Kortizol hormonu, normalde böbrek üstü bezleri tarafından üretilen bir hormondur ve normal yaşam için gereklidir. Hemen hemen bütün vücutta faydalı etkisi vardır. Vücutta çok fazla kortizol üretilmesi halinde genelde bunun sebebine bakılmaksızın Cushing sendromu olarak nitelendirilir.

Uzmanlar Cushing'de her vakanın tuhaf ve kendine özgü olduğunu belirtiyor. Bunun sebebi ise, cushin hastalığının hem tanısı hem de tedavisi hayli zor bir hastalık olduğu, tuzaklarla dolu olduğu, tedavi süresinin oldukça uzun olduğu belirtiliyor.


Kortizol Hormonunun yükselmesiyle vücutta neler olur?
Kortizol hormonu vücudun bütün dokularına etki eden bir hormon olduğundan, kortizol aşırı yükseldiğinde, doğrudan vücut dokularında protein kaybına neden olur. Protein kaybının gerçekleşmesi ise, kaslarda zayıflamaya sebep olur. Aynı zamanda vücudun çeşitli bölgelerinde yağ dokusu birikintileri görülmeye başlanır.

Cushing Sendromu Belirtileri Nelerdir?

Egzersize Rağmen Hızla Kilo Artışı

Cushing hastalığının çokça belirtileri olduğu biliniyor. Genel Olarak Cushing Sendromu belirtileri, her hastada hafiften ağıra kadar geniş bir çerçevede kendini gösteriyor. Yetişkinlerde görülen en yaygın belirti hızlı kilo artışı olur, özellikle gövdede belirgin kilo artışı görülür. En yaygın görülen Hızlı ve orantısız kilo alımı, egzersiz veya diyete rağmen kilo verememe gibi durumlar cushin hastalığı kaynaklı olabilir. Kilo problemlerinin yanı sıra hastalığın özel bulgularından olan 'Aydede yüzü' (Yüzde biriken yağ dokuları sebebiyle gerçekleşir) olarak tabir edilen, yüzde oluşan kızarıklıklar ve bufalo hörgücü denilen yağ kitlesi de cushing belirtileri arasındadır.

 Cushing hastalığında sık görülen diğer belirtiler ise, hipertansiyon, hafıza problemleri, dikkat ve konsantrasyon kaybı olarak sıralanabilir.
Ayrıca vücutta oluşan pembe ve mor çatlaklar, oturduğunuz zaman yerinizden kalkamama, bir türlü kontrol altına alınamayan yüksek tansiyon, obezite, diyabet, kemik erimesi gibi hastalıklar Cushing'in belirtileri arasında yer aldığı biliniyor. Daha belirgin bir şekilde değinecek olursak Hastalığın belirtileri aşağıdaki gibidir.

Cushing Sendromu Diğer Belirtileri Nelerdir

• Aşırı kilo artışı neticesinde obezite 
• Kan şekeri seviyelerinde yükseklik
  
  
• Huzursuzluk
• Uykusuzluk
• Halsizlik
• Baş ağrısı
  
• Depresif ruh hali
• Duygusal kontol kaybı
• Sivilcelerde artış
• Yüzde kızarıklık
  
• Kemik erimesi
• Kemiklerde kolay kırılma
• Aşırı susama
  
• Sık idrara çıkma
• Tekrarlayan enfeksiyonlar
• Ciltte incelme ve kolay morarma
  
• Karın, kalçalar, göğüsler ve kollarda pembe veya mor renkte çatlaklar oluşması
• Yara ve enfeksiyonların iyileşmesinde gecikme
• Kadınlarda aşırı tüylenme
• Adet düzensizliği 
• İlişki isteğinde azalma
• Erkeklerde erektil fonksiyon kaybı. Yani erektil disfonksiyondur. Erektil disfonksiyon çeşitli şekillerde olabilir ve çoğunlukla stres kaynak gösterilir. Detaylı bilgi eklenecek)
  
• Fertilitede azalma (Doğurma yeteneği, gebe kalabilme zayıflığı)
• Çocuklarda ise büyüme yavaşlaması şeklinde sıralanabilir.

Cushing sendromu nedenleri nelerdir

Cushing sendromunun bilinen en yaygın sebebi steroid içeren ilaçların uzun süre ve yüksek dozlarda kullanılması işaret ediliyor. Bu ilaçların organ nakillerinden sonra, lupus ya da romatoid artrit gibi rahatsızlıkların tedavisinde yüksek dozlarda kullanılması gerekebilir. Astımda kullanılan inhaler ya da ürtiker için kullanılan krem formdaki steroidler düşük dozlarda olduğundan Cushing sendromuna neden olmazlar.

Hastalığın diğer nedenleri;

Yüksek miktarda ACTH hormonu üretimine neden olan beyindeki hipofiz bezinin tümörleri

Akciğer, pankreas ve tiroid bezinin bazı tümörleri

Böbrek üstü bezinin fazla çalışması ya da böbrek üstü bezi tümörleri cushing’e sebep oluyor.

Bazı hipofiz tümörleri, böbrek üstü bezlerini uyaran ve aşırı kortizol üretmelerine neden olan adrenokortikotropik hormon (ACTH) adı verilen bir hormon üretir. Bu şekilde oluşan durum Cushing hastalığı olarak adlandırılır. Bu hipofiz tümörleri çoğunlukla iyi huyludur ve genellikle kansere yol açmazlar. Bazı kişilerde genetik olarak Cushing sendromuna neden olan tümörlerin oluşumuna eğilim bulunur.

Cushing hastalığı görülme sıklığı nedir

Uzmanlara göre Cushing, nadir rastlanan hastalıklar arasında yer alıyor. Cushing görülme sıklığı ise milyonda 4-6 oranındadır. Cushing sendromu 30'lu yaşlardaki kadınlarda daha sık görülüyor

Hipertansiyon, diyabet ve kemik erimesi, böbrek hastaları gibi hastalıklar olduğunda cushing bulgularına daha sık rastlanıldığı vurgulanıyor. Anlaşıldığı üzere cushing sendromu önümüzdeki zamanlarda daha sık görülebilir. Ancak belirgin şekilde yaşanılan sıkıntılarda cushing aranması kaçınılmazdır. Çünkü, erken teşhisle birlikte ölüm riskinin azaldığı kaydediliyor. Her nekadar gelişen teknoloji ve bu hastalığın aranmasında çeşitli sistemler bulunsa da teşhis koyulması uzun bir süre olabiliyor. Tedavisi de uzun olduğundan, erken tanının önemi çok büyük.

Cushing hastalığında tanı nasıl koyulur

Genelde hastalığınızla ilgili, doktorunuz tarafından detaylı sorular sorulur. Bununla birlikte detaylı bir fizik muayene yapar. Eğer Cushing sendromu şüphesi varsa, bazı testler yaptırmanızı isteyecektir

Cushing Sendromunda Hangi Testler Yapılır

24 saatlik idrarda serbest kortizol düzeyi testi
Bu test 24 saat boyunca idrarınızı biriktirerek serbest kortizol düzeyinin ölçümüne dayanan bir testtir.

Deksametazon baskılama testi 
Gece saat 11'de deksametazon içeren bir hap yutulması istenir. Ertesi sabah kanda kortizol düzeyine bakılır.
(Deksametazon:  (Decadron®, Dexasone®, Diodex®, Hexadrol® ve Maxidex® ticari adları ile de bilinen) multipl miyelom tedavisinde kullanılan ilaçlardan birisidir. Sentetik bir adrenokortikal steroiddir.
Kısaca genel olarak böbrek üstü bezleri gibi hastalıkların tedavisinde kullanılıyor.)

Gece yarısı tükürük kortizol seviyesi ölçümü 
Adından anlaşıldığı gibi, bu test gece yarısı uygulanan bir testtir. Tükrük kortizol seviyesine bakılır. 

Yapılan testler sonucunda Cushing sendromu tanısı konursa. Doktorunuz bunun sebebini bulmak için bazı tetkiklere yönelir. Böbrek üstü bezi görüntülemesi, beyin MR'ı gibi ileri tetkiklere yönelir. Hastalığın kaynağı bulunduğunda tedavisi planlanır.

Cushing sendromu tedavisi nasıl olur

Cushing sendromu için uygulanan tedavilerde öncelikli hedef, vücuttaki yüksek kortizol seviyelerini düşürmektir. Tedavi hastalığın nedenine yönelik olarak planlanır. 

Cushing sendromunun nedeni kortikosteroid ilaçların uzun süreli kullanılması ise doktorunuz bir süre boyunca ilacın dozajını azaltmayı isteyebilir.

Hastalığın nedeni bir tümörden kaynaklanıyorsa cerrahi tedavi seçenekleri değerlendirilir. 

Eğer tümöral doku cerrahi olarak tamamen çıkarılamazsa radyoterapi uygulanır. 

Radyoterapi de yeterli olmazsa kortizol üretimini baskılayan ilaçlar kullanılır.

Bu tedavi seçeneklerinden hiçbiri uygun değilse veya etkili değilse, doktorunuz böbrek üstü bezlerinin cerrahi olarak çıkartılmasını önerebilir. Bu durumda aşırı miktarda kortizol üretimini iyileştirir fakat ömür boyu bazı ilaçlar kullanılmasını gerektirir.